Thiếu axit folic khi mang thai là tình trạng không hiếm gặp, ngay cả ở những mẹ bầu đã uống bổ sung mỗi ngày. Nguyên nhân không chỉ đến từ chế độ ăn hay liều lượng, mà còn liên quan trực tiếp đến khả năng hấp thu và chuyển hóa folate của cơ thể.
Bài viết này Perdays dành cho mẹ bầu và phụ nữ đang chuẩn bị mang thai, giúp làm rõ vì sao vẫn có nguy cơ thiếu hụt axit folic, dấu hiệu thiếu axit folic khi mang thai, hậu quả có thể ảnh hưởng đến thai nhi và giải pháp bổ sung phù hợp để phòng ngừa hiệu quả.
Thiếu axit folic khi mang thai là gì?
Thiếu axit folic khi mang thai ảnh hưởng đến sự phát triển thai nhi
Thiếu axit folic khi mang thai xảy ra khi cơ thể mẹ bầu không có đủ folate khả dụng để đáp ứng nhu cầu tăng cao của thai kỳ. Axit folic là một vitamin nhóm B giữ vai trò quan trọng trong quá trình tạo DNA, phân chia tế bào và hình thành hệ thần kinh của thai nhi.
Trong thai kỳ, đặc biệt là giai đoạn sớm, các tế bào của thai nhi phát triển và nhân lên rất nhanh. Nếu lượng folate cơ thể mẹ sử dụng được không đạt mức cần thiết, các quá trình sinh học quan trọng này có thể bị ảnh hưởng, làm tăng nguy cơ rối loạn phát triển ngay từ những tuần đầu.
Vì sao mẹ bầu dễ bị thiếu axit folic trong thai kỳ?
Nhu cầu axit folic của cơ thể tăng đáng kể khi mang thai để phục vụ cho sự phát triển của thai nhi và nhau thai. Tuy nhiên, không phải mẹ bầu nào cũng đáp ứng đủ nhu cầu này.
Một số mẹ có chế độ ăn chưa cung cấp đủ folate tự nhiên. Một số khác đã bổ sung axit folic nhưng lựa chọn dạng khó hấp thu, hoặc cơ thể sử dụng folate kém, khiến lượng folate thực sự được dùng không đạt mức cần thiết cho thai kỳ. Điều này lý giải vì sao thiếu axit folic khi mang thai vẫn có thể xảy ra ngay cả khi mẹ đã uống bổ sung đều đặn.
Dấu hiệu thiếu axit folic khi mang thai
Các dấu hiệu thiếu axit folic khi mang thai thường không rõ ràng và dễ bị nhầm lẫn với thay đổi sinh lý thông thường của thai kỳ. Nhiều mẹ bầu có thể gặp tình trạng mệt mỏi kéo dài, uể oải, da xanh xao, dễ chóng mặt hoặc giảm khả năng tập trung.
Trong một số trường hợp, thiếu axit folic chỉ được phát hiện thông qua xét nghiệm máu, khi bác sĩ ghi nhận tình trạng thiếu máu hồng cầu to. Do diễn tiến âm thầm, không ít mẹ chỉ nhận ra nguy cơ khi đi khám thai định kỳ hoặc khi được bác sĩ cảnh báo.
Thiếu axit folic khi mang thai ảnh hưởng đến thai nhi như thế nào?
Axit folic đóng vai trò then chốt trong quá trình hình thành ống thần kinh, cấu trúc phát triển thành não bộ và tủy sống của thai nhi. Ống thần kinh hình thành rất sớm, thường trong 3 - 4 tuần đầu thai kỳ, đôi khi trước khi người mẹ biết mình đã mang thai.
Nếu thiếu axit folic khi mang thai trong giai đoạn này, nguy cơ dị tật ống thần kinh như nứt đốt sống có thể tăng lên. Ngoài ra, thiếu folate còn liên quan đến nguy cơ sinh non, thai nhẹ cân và có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thần kinh, trí tuệ lâu dài của trẻ.
Thiếu axit folic khi mang thai có thể gây bệnh gì cho mẹ?
Ở mẹ bầu, thiếu axit folic thường dẫn đến thiếu máu hồng cầu to, khiến cơ thể mệt mỏi, suy nhược và giảm khả năng chịu đựng trong thai kỳ. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ mà còn gián tiếp tác động đến thai nhi nếu không được can thiệp kịp thời.
Vì sao nhiều mẹ bầu vẫn thiếu axit folic dù uống mỗi ngày?
Trên thực tế, nhiều mẹ bầu ưu tiên chọn axit folic có hàm lượng cao với suy nghĩ rằng uống càng nhiều thì cơ thể sẽ càng đủ. Tuy nhiên, hàm lượng bổ sung không đồng nghĩa với lượng cơ thể thực sự hấp thu và sử dụng được.
Không phải tất cả các loại axit folic đều được xử lý theo cùng một cách. Axit folic dạng thông thường cần trải qua nhiều bước chuyển hóa trong cơ thể để trở thành dạng folate hoạt động sinh học. Quá trình này phụ thuộc vào hệ enzym, chức năng gan và đặc điểm di truyền của từng người.
Folate 5-MTHF hấp thu nhanh hơn folate thường
Ở một số mẹ bầu, đặc biệt là những người có cơ địa hấp thu kém hoặc mang biến thể gen MTHFR, khả năng chuyển hóa axit folic thông thường có thể kém hiệu quả. Khi đó, dù uống axit folic đều đặn mỗi ngày, lượng folate thực sự được cơ thể sử dụng vẫn thấp hơn nhu cầu, dẫn đến tình trạng thiếu hụt kéo dài.
Chính vì vậy, bên cạnh liều lượng, dạng axit folic và khả năng hấp thu mới là yếu tố then chốt giúp phòng ngừa thiếu axit folic khi mang thai.
Thiếu axit folic khi mang thai nên ăn gì?
Mẹ bầu có thể bổ sung folate tự nhiên từ các thực phẩm như rau lá xanh đậm, các loại đậu, bông cải xanh, măng tây và trái cây họ cam quýt. Đây là nền tảng quan trọng cho chế độ ăn hằng ngày.
Tuy nhiên, trong thai kỳ, rất khó để đáp ứng đủ nhu cầu axit folic chỉ thông qua thực phẩm. Folate có thể bị hao hụt trong quá trình chế biến và lượng hấp thu không ổn định. Do đó, các chuyên gia khuyến nghị mẹ bầu nên kết hợp chế độ ăn giàu folate với viên uống bổ sung axit folic mỗi ngày.
Giải pháp giúp phòng ngừa thiếu axit folic khi mang thai hiệu quả hơn
Để phòng ngừa thiếu axit folic khi mang thai, mẹ bầu cần quan tâm không chỉ đến liều lượng mà còn đến dạng axit folic và khả năng sử dụng của cơ thể. Việc lựa chọn folate có khả dụng sinh học cao giúp cơ thể sử dụng trực tiếp, hạn chế phụ thuộc vào quá trình chuyển hóa phức tạp.
Bên cạnh đó, axit folic nên được bổ sung cùng các vitamin nhóm B như B2, B6 và B12 để hỗ trợ tạo máu và tăng hiệu quả chuyển hóa folate trong thai kỳ.
Giới thiệu giải pháp bổ sung: PERDAYS Activated Folate
500 mcg folate 5-MTHF mỗi ngày đáp ứng tốt nhu cầu axit folic cho bà bầu trong giai đoạn chuẩn bị mang thai và 3 tháng đầu
PERDAYS Activated Folate được phát triển nhằm hỗ trợ mẹ bầu phòng ngừa thiếu axit folic khi mang thai theo hướng khoa học và dễ hấp thu hơn.
Sản phẩm sử dụng folate 5-MTHF (Quatrefoilc® Folate) – dạng axit folic hoạt hóa sinh học, cho phép cơ thể hấp thu và sử dụng trực tiếp mà không cần trải qua quá trình chuyển hóa phức tạp. Mỗi viên cung cấp 500 mcg folate 5-MTHF, đáp ứng tốt nhu cầu axit folic cho phụ nữ chuẩn bị mang thai và trong 3 tháng đầu thai kỳ.
Bên cạnh đó, sản phẩm còn kết hợp vitamin B2, B3, B6 và B12 với hàm lượng cân đối, hỗ trợ quá trình tạo máu và góp phần giảm nguy cơ thiếu máu thai kỳ. Công thức này đặc biệt phù hợp với những mẹ bầu có cơ địa hấp thu kém hoặc từng thiếu folate dù đã bổ sung trước đó.
Về thương hiệu Perdays
Perdays là thương hiệu dinh dưỡng cho mẹ và bé từ Úc, tập trung vào các giải pháp bổ sung vi chất thiết yếu theo hướng khoa học, dễ hấp thu và phù hợp sinh lý phụ nữ Việt. Các sản phẩm của Perdays được nghiên cứu dựa trên nhu cầu thực tế trong thai kỳ, ưu tiên chất lượng nguyên liệu, tính an toàn và hiệu quả sử dụng lâu dài cho mẹ bầu.
Kết luận
Thiếu axit folic khi mang thai là tình trạng có thể xảy ra ngay cả khi mẹ đã uống bổ sung mỗi ngày. Việc nhận biết sớm dấu hiệu, hiểu rõ nguyên nhân và lựa chọn giải pháp bổ sung phù hợp sẽ giúp mẹ chủ động bảo vệ thai kỳ ngay từ những tuần đầu.
Bổ sung axit folic đúng liều, đúng dạng và ưu tiên khả năng hấp thu chính là chìa khóa giúp giảm nguy cơ thiếu hụt folate, hỗ trợ sự phát triển toàn diện của thai nhi và mang lại sự an tâm cho mẹ bầu trong suốt hành trình mang thai.
